Gulf bölgesindeki petrol zengini ülkeler, ekonomilerini çeşitlendirmek ve ‘petrol sonrası’ dönemde de güçlerini korumak için teknolojiye odaklanıyor. Bloomberg’in haberine göre Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), yapay zekâ uygulamaları için hayati önemdeki güçlü işlemcileri ABD’li çip devlerinden temin etme peşinde. Bu girişim, bu iki ülkenin küresel rekabette teknoloji alanında nasıl bir konum elde etmeye çalıştıklarına dair önemli ipuçları sunuyor.
Suudi Arabistan ve BAE, son yıllarda petrole dayalı gelirlerini azaltarak yatırım portföylerini genişletme çabasında. Bu bağlamda yapay zekâ, dijital dönüşümü hızlandıracak ve yeni ekonomiler kuracak bir araç olarak görülüyor. Ancak en yeni nesil yapay zekâ modellerinin çalıştırılabilmesi için yüksek performanslı grafik işlemci birimlerine (GPU) ve özel yapay zekâ hızlandırıcılarına ihtiyaç var. Nvidia, AMD gibi ABD’li üreticiler ise küresel pazarın neredeyse tek tedarikçileri konumunda.
Amerika Birleşik Devletleri, ileri teknoloji ihracatını ulusal güvenlik kaygılarıyla sınırlayan kurallar uyguluyor. Özellikle Çin’e yönelik ihracat kontrolleri, Suudi Arabistan ve BAE’nin de bu kısıtlamalardan etkilenmesine neden oluyor. Bloomberg’in aktardığına göre, Körfez ülkeleri diplomatik kanallar ve doğrudan müzakerelerle ABD yönetimini bu teknolojilerin serbest bırakılması için ikna etmeye çalışıyor. Bir yandan büyük hacimli satın alımlara yönelik vize işlemlerini hızlandırmak, diğer yandan Amerikan şirketlerine cazip vergi teşvikleri sunmak gibi taktikler gündemde.
Bu uluslararası pazarlıkların arka planında sadece yüksek hızlı veri analizi ya da askeri alanlarda kullanılabilecek gelişmiş sistemler değil, uzun vadede akıllı şehirler, otonom ulaşım, enerji yönetimi gibi kamu ve özel sektör uygulamaları bulunuyor. Suudi Arabistan’ın “Vision 2030” planı ile BAE’nin “Muhendislik 2071” stratejisi, bu tür teknolojileri altyapıya entegre ederek küresel bir inovasyon üssü haline gelmeyi amaçlıyor.
Petrole dayalı eski ekonomiden yapay zekâ merkezli yeni bir modele geçiş, eğitimden araştırma geliştirmeye, altyapıdan regülasyona her alanda köklü değişiklikleri gerektiriyor. Bu sürecin dönüm noktası ise bugün ABD’deki büyük çip üreticileriyle kurulan ilişkiler olacak. Körfez ülkelerinin bu hamlesi, otomotivden savunma sanayine kadar pek çok sektörde yeni dönemin fitilini ateşleyebilir. Küresel güç dengelerinde teknoloji rekabetinin merkezine yerleşen Orta Doğu, önümüzdeki yıllarda yapay zekâ ekosisteminin önemli oyuncularından biri olma iddiasını sürdürecek.
https://assets.bwbx.io/images/users/iqjWHBFdfxIU/iediavQITnAc/v1/1200×800.jpg
Bir yanıt yazın